Saturno, Giove, Marte e Filippo: le quattro chiavi del Codice Bellaso / Saturno, Jupitero, Marto kaj Filippo: la kvar ŝlosiloj de la Kodo de Bellaso

Abstract

ABSTRACT Il vero modo di scrivere in cifra con facilità, prestezza et securezza è un’operetta scritta e pubblicata nel 1564 da Giovan
Battista Bellaso, sconosciuto diplomatico di origini bresciane. In poche pagine, l’autore esponeva i risultati delle sue ricerche in
un ambito misterioso e sospettato: quello della crittografia. Divisi in quattro metodi e in numerose varianti, i sistemi polialfabetici
spiegati nel manuale seguivano e miglioravano i "dischi cifranti" di Leon Battista Alberti (che con ogni probabilità Bellaso non
conosceva), anticipavano la celebre tavola di Vigenère e guidavano il lettore meno esperto nel complicato mondo dei codici
segreti. Quattrocento anni prima del codice Enigma di Arthur Scherbius.

RESUMO Il vero modo di scrivere in cifra con facilità, prestezza et securezza estas verketo skribita kaj eldona en 1564 de Giovan Battista Bellaso, nekonata diplomato brescia laŭ naskiĝo. En malmultaj paĝoj, la aŭtoro prezentas la rezultojn de la ĝiaj esploroj en mistera kaj suspekta kadro: la kriptografio. Disitaj en kvar metodoj kaj multaj variantoj, la polialfabetaj sistemoj klarigitaj en la manlibro sekvis kaj plibonigis la ”ĉifrantajn diskojn” de Leon Battista Alberti (kiujn probable Bellaso ne sciis), anticipis la konan tabelon de Vigenère kaj gvidis la malpli ekspertan leganton tra la komplika mondo de la sekretaj kodoj. Kvarcent jarojn antaŭ Enigma codo de Arthur Scherbius.